คอลัมน์ How to Win
ชนะแบบฝรั่งเศส
ศาสตราจารย์ ดร. อุทิส ศิริวรรณ
วันที่ 18 ธันวาคม 2555
ฝรั่งเศสในวันนี้ แตกต่างจากในอดีตที่ผมเห็นเมื่อหลายปีก่อนอย่างสิ้นเชิง
วันนี้ เดินทางไปแห่งหนตำบลใดในยุโรป จะพบแต่คำว่า “เสื่อมโทรม” ลง
เป็นสัจธรรมที่ต้องยอมรับ ไม่ว่าจะเป็นพระราชวังแวร์ซายส์อันเลื่องชื่อมาตั้งแต่สมัยแผ่นดินสมเด็จพระ นารายณ์มหาราช กระทั่งถึงประตูชัยแห่งกรุงปารีส
รวมถึงรถไฟใต้ดิน ที่เรียกว่า “เมโทร”
อย่างไรก็ดี ฝรั่งเศสยังมีมุมมองใหม่ที่เรียกว่า “ความคิดสร้างสรรค์” ปรากฏอยู่เป็นระยะๆ
ตัวอย่าง: ศิลปะ “กรุ๊งกริ๊ง” ห้อยลงจากหลังคา
ที่สนามบิน Charles De Gaulle นครปารีส
ตัวอย่าง: ห้องน้ำ ห้องสุขา “สนามบิน” ที่สวยที่สุดในโลก (เท่าที่เคยเห็นมา
หรือใครเคยเห็นสนามบินไหนสวยกว่านี้ ก็แจ้งด้วย)
ที่สนามบิน Charles De Gaulle นครปารีส
(วันเดือนปีที่ถ่ายภาพ: ๙ ธันวาคม ๒๕๕๕)
ชัยชนะแบบฝรั่งเศสที่ผมเห็นว่าน่าจะเป็นประเด็นนำมาพูดคุยกันวันนี้คือ “วัฒนธรรม”
เราต้องยอมรับว่า ฝรั่งเศสมีจุดแข็งด้านวัฒนธรรมในระดับสูงมาก สรุปเป็นไทยๆ ได้เรียกว่า 3 ข
เข้มแข็ง เข้มข้น และเข้มขลัง
ที่เรียกว่า “เข้มแข็ง” เพราะคนฝรั่งเศสถือตนว่าเป็นคนจำพวก “Blue Eye High Nose” ฝรั่งผมทอง ตาสีฟ้า จมูกโด่ง
ดังนั้น คนพวกนี้จะมีนิสัย “พี่ใหญ่” ไม่เป็นสองรองใคร ไม่พูดภาษาอื่น นอกจากภาษาฝรั่งเศส
แต่วันนี้ ด้วยกระแสโลกาภิวัตน์ ผมว่าค่านิยมเรื่องภาษาเริ่มคลี่คลาย
วันนี้ เดินทางไปไหนมาไหนในฝรั่งเศส คนพูดภาษาอังกฤษระดับ “สื่อสาร” ได้ มีให้สอบถามทั่วไปตั้งแต่สถานีรถไฟนครปารีสจนถึงสนามบินแห่งปารีส
ความเข้มแข็งทางวัฒนธรรม เห็นได้จากการสร้าง “สินค้า” ที่เรียกว่า “Made in France” เอกลักษณ์ที่โดดเด่นจะพบเห็นบนถนนฌองส์ออริเซ่ ย่านนักช้อปชื่อดังก้องโลก
กระเป๋าหลุยส์เอย น้ำหอมเอย ไวน์เอย ขนมหวานเอย ล้วนเป็นอัตลักษณ์ที่สะท้อนความเข้มข้นของฝรั่งเศสได้เป็นอย่างดี เป็นตัวอย่างแห่งชัยชนะที่น่า “ลอกเลียน” “เรียนรู้” และ “เลียนแบบ” เป็นอย่างยิ่ง
ผมว่า “เชียงใหม่” หรือคนไทยในแถบไหนๆ ของประเทศ ก็ต้องรักษา “ความเข้มแข็ง” ทางวัฒนธรรมของเราเอาไว้ให้ได้ ถ้าต้องการชัยชนะที่ “ยั่งยืน” สร้างสรรค์ใหม่ไม่ได้ก็ต้องเลียนแบบให้จงได้
คนไทยเรามีจุดแข็งคือ “วัฒนธรรมการกิน” อาหาร ถือเป็นจุดเข้มแข็งของคนไทย ที่จะไปแข่งขันได้ในเวทีโลก อาหารไทยติดระดับโลก 1 ใน 5 แพงในระดับเท่ากับอาหาร จีน ฝรั่งเศส อิตาลี ญี่ปุ่น
เข้มข้น คือจุดเด่นอีกประเด็นที่ผมพบเห็นทั่วไปในฝรั่งเศส คนฝรั่งเศสมีอุปนิสัยรักสวยรักงาม ห้องน้ำ สะอาดสะอ้าน สวยงาม สีสันอลังการ สวยสดใส นี่คือจุดแข็งประการที่สองที่พบทั่วไปในฝรั่งเศส
เข้มขลัง คือมนต์ขลังของปารีสโดยเฉพาะ “พิพิธภัณฑ์” เราจะพบว่าที่นี่คือเมืองพิพิธภัณฑ์ที่สมบูรณ์แบบแห่งหนึ่งในโลก จะเรียกว่าปารีสคือต้นแบบของโลกก็ว่าได้
พิพิธภัณฑ์ลูฟ ใหญ่โตมาก แค่ได้เห็นความเข้มขลังและมนต์ขลังของภาพวาดโมนาลิซ่า และเทพวีนัส รวมถึงปิรามิดทางเข้าที่เป็นเอกลักษณ์ หรือแค่ได้เดินดูสมบัติของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ที่พระราชวังแวร์ซายส์ ก็คุ้มเกินคุ้ม
เข้มแข็ง เข้มข้น และเข้มขลัง คือ 3 ประเด็นแห่งชัยชนะที่ผมเห็นว่า ไม่ว่าจะอยู่ในธุรกิจ SMEs แบบใดก็สามารถนำไปปรับใช้ได้เพื่อเป็นเครื่องมือ หรือวิถีสู่ชัยชนะ
อยากพบชัยชนะแบบฝรั่งเศส ขอให้ตั้งคำถามง่ายๆ ว่า กิจการหรือองค์การของท่านมีสินค้าผลิตภัณฑ์หรือบริการที่ “เข้มแข็ง” “เข้มข้น” หรือ “เข้มขลัง” อย่างใดอย่างหนึ่งหรือไม่?
ถ้ามีจุดแข็งอย่างใดอย่างหนึ่ง ก็จะกลายเป็น “จุดขาย” ที่นำไปสู่ชัยชนะที่ยั่งยืนแบบฝรั่งเศสครับ